ขวัญข้าว....
วันเสาร์ที่ ๒๖ มกราคม ๒๕๖๒ เราไปไปกราบนมัสการพระอาจารย์ไก่ ที่วัดศรีอุดมธรรม อ.คูเมือง จ.บุรีรัมย์ พ่อประทับใจคำสอนที่แสนง่ายแต่ได้ใจความแหลมคมลุ่มลึกมาก จึงอยากจะบันทึกไว้ เผื่อวันใดในหลายปีข้างหน้า ลูกจะมาเห็นบันทึกนี้
พ่อจำพระอาจารย์ไก่ได้แม่นยำ พ่อเคยเจอท่านตอนพ่อบวชที่วัดป่ากุง หรือวัดประชาคมวนาราม หรือที่เราเรียกติดป่าว่า วัดหลวงปู่ศรี มหาวีโร ที่อำเภทศรีสมเด็จ จ.ร้อยเอ็ด ตอนนั้นท่านทำหน้าที่อุปฐากดูแลหลวงตาอินทร์ กตปุญโญ พ่อแม่ครูอาจารย์ที่หลวงปู่ศรีมอบหน้าที่ให้สืบสานงานด้านพระพุทธศาสนาของท่านต่อมาจนปัจจุบัน
พระอาจารย์ไก่ ท่านบวชพระมาแล้ว ๑๙ พรรษา หากรวมกับพรรษาตอนเป็นเณร (น่า ๖ พรรษา) รวมเป็น ๒๕ พรรษาในเพศบรรพชิต ... ไมง่ายเลย พ่อได้ยินครูอาจารย์ท่านหนึ่งบอกว่า พระที่ไม่ได้สมาธิ ไม่มีทางอยู่ได้นานขนาดนี้
คำสอนพระอาจารย์ได่
ท่านบอกว่า "....เขาไม่ได้อยู่กับเรา เราต่างหากที่มาอยู่กับเขา...." คำว่า "เขา" คือ สภาวะธรรมต่าง ๆ คือขันธ์ ๕ คือ ความเกิด ความแก่ ความเจ็บ ความทุขก์ ความอยาก ส่วนคำว่า "เรา" ก็คือตัวเรา ใจเรา ท่านบอกว่า "....เขามีอยู่แล้ว เป็นธรรมชาติอยู่แล้ว ...ไม่ได้เพิ่งมาเพิ่งมี ... เราเองที่เป็นคึนไปยึดไปถือ ..."
อีกตอนหนึ่ง ท่านบอกว่า "... เท่าที่สังเกต โยมก็ทำงาน เก็บเงิน เก็บทอง ซื้อรถ ขับรถคันละเป็นล้าน แต่ก็มาหา มาขอสายสิญจน์ ...แสดงว่า ที่เขามีมันก็ไม่ได้พ้นทุกข์ใด ..."
ที่เหลือขอเล่าด้วยภาพครับ
หากจะไปที่บุรีรัมย์ โรงเรียน Ray Hotel ก็ไม่เลวเลยครับ โดยเฉพาะเด็ก ๆ ที่หลงไหลการเล่นน้ำในสระน้ำเกลือ
อะไรที่มากเกินไป มักจะต้องแลกมาด้วยอะไรบางอย่าง .... เช่น การเล่นน้ำที่นานเกินไปของพี่ขวัญ ต้องเป็นไข้ ไม่ได้ไปโรงเรียน ๑ วัน
วันอาทิตย์ที่ 27 มกราคม พ.ศ. 2562
วันเสาร์ที่ 19 มกราคม พ.ศ. 2562
บ้านสวนขวัญข้าว ๖ "ทำอย่างไรเด็ก ๆ จะไปสวน"
เกือบจะครบ ๑ ปี การสร้างแหล่งเรียนรู้ EF (Executive Functions) สำหรับ "ขวัญข้าว" พี่น้องสองสาวหลานชาวนา ... ปัญหาใหญ่ที่สุดตอนนี้ คือ "ทำอย่างไรพวกเขาจะไปสวน?" .... เมื่อพ่อชวนไปสวน ทุกครั้งที่เด็กไป ไม่ใช่เพราะต้องการจะไปเรียนรู้พืชผักรักต้นไม้อะไร จะไปเล่นฟุตบอล จะไปย่างมาสเมโล่ จะไปเพราะจะไปปล่อยกบ ปล่อยปลา ... วิธีแก้ปัญหาตอนนี้คือ กำหนดเป็นตาราง เย็นวันจันทร์และพฤหัสบดี พ่อจะไปรับที่โรงเรียนแล้วเลยไปเล่นกันต่อ .... รอดูว่าจะได้ผลไหม
บ้านสวนขวัญข้าว กำลังอยู่ในช่วงของการปรับปรุงดิน ภาพด้านล่าง ผมถ่ายจากหอพักน้ำประปาวันนี้เอง (๒๐ มกราคม ๒๕๖๒)
แผนการปรับปรุงดิน
ดินที่นี่เป็นดินทรายปนดินเหนียว จริงๆ ก่อนจะขุดสระน้ำแต่งแปลงปลูกต้นไม้ ดินเป็นดินร่วนปนทราย แต่คนขุด (คนขับแมคโฮ) ไม่ได้ใส่ใจเรื่องหน้าดิน (แม้จะบอกและกำชับ แนะนำว่าใครจะขุดให้ไปยืนคุมเลย) เขาขุดเอาดินชั้นล่างขึ้นมาเป็นดินชั้นบน หน้าดินในขณะนี้บางส่วนจึงเป็นดินเหนียว ดินทามเกือบทั้งหมด ...
ไม่เฉพาะเรื่องลักษณะทางกายภาพของดินเท่านั้นที่เป็นปัญหา ความเค็มของดินก็เป็นโจทย์สำคัญ น้ำใต้ดินที่เจาะลึกลงไปประมาณ ๘-๙ เมตร รสชาดเค็มกร่อยชัด นำมารดต้นไม้... เฉาเหี่ยวตายไปหลายชนิด (ชมพู่ ทุเรียน เงาะ เรียบร้อยไปแล้ว)
มี ๒ วิธี ๑ คือเลือกปลูกเฉพาะต้นไม้ชอบดินเค็ม เช่น พืชใบหนา ใบหนาม ซึ่งลองดูแล้วก็ดูเหมือนจะได้ผลจริง ๆ เช่น กล้วย ฝรั่ง มะพร้าว สาเก ขนุน ฯลฯ อีกวิธี ๑ คือ การปรับปรุงดินให้หายเค็ม
จากการสืบค้นและศึกทฤษฎี มีผู้แนะนำ ๒ วิธีในการปรับปรุงดินเค็ม ๑ คือใช้ปูนขาว อีกวิธี ๑ คือใช้แกลบดิบ... จะทดลองดูทั้งสองวิธี แล้วนำมาบันทึกแลกเปลี่ยนกันครับ
ส่วนวิธีที่ผมกำลังทดลองทำด้วยตนเองอยู่ขณะนี้คือ การทำปุ๋ยหมักในหลุมปลูก โดยปรับประยุกต์วิธีการทำปุ๋ยหมักทั่วไปที่ใช้ชั้นฟางข้าววางสลับกับชั้นปุ๋ยคอก แทนจะไปหมักไว้ที่หนึ่ง เมื่อพร้อมใช้ฟางข้าวหรือใบไม้เปื่อยแล้วจึงค่อยตักมาใช้ (แบบนั้นก็ทำครับ ดูรูปไกลจากภาพที่ ๒) แต่ไปทำปุ๋ยหมักแบบนี้ในหลุมปลูกเลย โดยขุดหลุมขนาด ๕๐ x ๕๐ x ๕๐ ลูกบาก์ศเซนติเมตร ... ดูไปคล้าย ๆ บ่อพลังงานในวิชาควอนตัมที่ผมสอนนิสิต ... จึงเรียกว่า Compost Quantum Well หรือการเตรียมหลุมปลูกแบบ CQW... ซึ่งน่าจะใช้เวลา ๖ เดือนในการหมัก ... ปลูกก่อนฤดูฝนหน้าพอดี ๆ
แผนการทำให้ "เด็ก ๆ อย่างไปสวน"
ที่คิดได้ตอนนี้คือ การเปลี่ยนบ้านสวนขวัญข้าวให้เป็นสนามเด็กเล่น เช่น มีชิงช้า มีกองดิน มีกระบะทราย มีสไลด์เดอร์ ฯลฯ ... บ้านบนต้นไม้ เป็นอีกเป้าหมาย (ลาง ๆ) ที่จะลองหาวิธีจัดให้มี เพื่อให้เด็กสนุกและสุขกับการเรียนรู้ธรรมชาติให้ได้
ท่านผู้อ่านมีวิธีอย่างไร โดยเฉพาะแบบที่ทำง่าย โปรดแนะนำทีครับ
เด็ก ๆ จะไปดูแปลงเกษตรพอเพียงของมหาวิยาลัย แต่เนื่องจากตรงกับช่วงวันที่เจ้าหน้าที่เตรียมงานพระราชพิธีรับปริญญา จึงไม่มีเจ้าหน้าที่ประจำอยู่ ผมแก้ปัญหาเฉพาะหน้า ชวนมาเรียนรู้ขั้นเริ่มต้นของคนเรียนรู้พอเพียงที่สวนครับ
บ้านสวนขวัญข้าว กำลังอยู่ในช่วงของการปรับปรุงดิน ภาพด้านล่าง ผมถ่ายจากหอพักน้ำประปาวันนี้เอง (๒๐ มกราคม ๒๕๖๒)
แผนการปรับปรุงดิน
ดินที่นี่เป็นดินทรายปนดินเหนียว จริงๆ ก่อนจะขุดสระน้ำแต่งแปลงปลูกต้นไม้ ดินเป็นดินร่วนปนทราย แต่คนขุด (คนขับแมคโฮ) ไม่ได้ใส่ใจเรื่องหน้าดิน (แม้จะบอกและกำชับ แนะนำว่าใครจะขุดให้ไปยืนคุมเลย) เขาขุดเอาดินชั้นล่างขึ้นมาเป็นดินชั้นบน หน้าดินในขณะนี้บางส่วนจึงเป็นดินเหนียว ดินทามเกือบทั้งหมด ...
ไม่เฉพาะเรื่องลักษณะทางกายภาพของดินเท่านั้นที่เป็นปัญหา ความเค็มของดินก็เป็นโจทย์สำคัญ น้ำใต้ดินที่เจาะลึกลงไปประมาณ ๘-๙ เมตร รสชาดเค็มกร่อยชัด นำมารดต้นไม้... เฉาเหี่ยวตายไปหลายชนิด (ชมพู่ ทุเรียน เงาะ เรียบร้อยไปแล้ว)
มี ๒ วิธี ๑ คือเลือกปลูกเฉพาะต้นไม้ชอบดินเค็ม เช่น พืชใบหนา ใบหนาม ซึ่งลองดูแล้วก็ดูเหมือนจะได้ผลจริง ๆ เช่น กล้วย ฝรั่ง มะพร้าว สาเก ขนุน ฯลฯ อีกวิธี ๑ คือ การปรับปรุงดินให้หายเค็ม
จากการสืบค้นและศึกทฤษฎี มีผู้แนะนำ ๒ วิธีในการปรับปรุงดินเค็ม ๑ คือใช้ปูนขาว อีกวิธี ๑ คือใช้แกลบดิบ... จะทดลองดูทั้งสองวิธี แล้วนำมาบันทึกแลกเปลี่ยนกันครับ
ส่วนวิธีที่ผมกำลังทดลองทำด้วยตนเองอยู่ขณะนี้คือ การทำปุ๋ยหมักในหลุมปลูก โดยปรับประยุกต์วิธีการทำปุ๋ยหมักทั่วไปที่ใช้ชั้นฟางข้าววางสลับกับชั้นปุ๋ยคอก แทนจะไปหมักไว้ที่หนึ่ง เมื่อพร้อมใช้ฟางข้าวหรือใบไม้เปื่อยแล้วจึงค่อยตักมาใช้ (แบบนั้นก็ทำครับ ดูรูปไกลจากภาพที่ ๒) แต่ไปทำปุ๋ยหมักแบบนี้ในหลุมปลูกเลย โดยขุดหลุมขนาด ๕๐ x ๕๐ x ๕๐ ลูกบาก์ศเซนติเมตร ... ดูไปคล้าย ๆ บ่อพลังงานในวิชาควอนตัมที่ผมสอนนิสิต ... จึงเรียกว่า Compost Quantum Well หรือการเตรียมหลุมปลูกแบบ CQW... ซึ่งน่าจะใช้เวลา ๖ เดือนในการหมัก ... ปลูกก่อนฤดูฝนหน้าพอดี ๆ
แผนการทำให้ "เด็ก ๆ อย่างไปสวน"
ที่คิดได้ตอนนี้คือ การเปลี่ยนบ้านสวนขวัญข้าวให้เป็นสนามเด็กเล่น เช่น มีชิงช้า มีกองดิน มีกระบะทราย มีสไลด์เดอร์ ฯลฯ ... บ้านบนต้นไม้ เป็นอีกเป้าหมาย (ลาง ๆ) ที่จะลองหาวิธีจัดให้มี เพื่อให้เด็กสนุกและสุขกับการเรียนรู้ธรรมชาติให้ได้
ท่านผู้อ่านมีวิธีอย่างไร โดยเฉพาะแบบที่ทำง่าย โปรดแนะนำทีครับ
เด็ก ๆ จะไปดูแปลงเกษตรพอเพียงของมหาวิยาลัย แต่เนื่องจากตรงกับช่วงวันที่เจ้าหน้าที่เตรียมงานพระราชพิธีรับปริญญา จึงไม่มีเจ้าหน้าที่ประจำอยู่ ผมแก้ปัญหาเฉพาะหน้า ชวนมาเรียนรู้ขั้นเริ่มต้นของคนเรียนรู้พอเพียงที่สวนครับ
สมัครสมาชิก:
บทความ (Atom)